Η νίκη της 5ης Φάλαγγας και η επόμενη μέρα

Τα μεγάλα κάστρα πέφτουν από μέσα. Υπεύθυνος για την Άλωση του 1204 δεν ήταν μόνο ο πάπας Ιννοκέντιος ή ο Βενετός δόγης Δάνδολος, αλλά και ένας προδότης: ο Αλέξιος Άγγελος, ένας έκπτωτος πρίγκιπας, ο οποίος μπροστά στη φιλοδοξία του να ανέλθει στον αυτοκρατορικό θρόνο, δε δίστασε να προσκαλέσει τον εχθρό μπροστά στα τείχη της Βασιλεύουσας. Η οριστική πτώση του Βυζαντίου, το Μάιο του 1453, δεν οφείλεται τόσο στην στρατιωτική ισχύ των Οθωμανών, όσο στη διχόνοια και την πλήρη ηθική εξαθλίωση της βυζαντινής κοινωνίας. Την ώρα που ο Κωνσταντίνος Παλαιολόγος και οι σύντροφοί του πέφτανε στην Πύλη του Ρωμανού, οι «Δυνατοί» της Πόλης, κλεισμένοι στους πύργους τους, επιχαίρανε: δεν ήταν υποχρεωμένοι πλέον να συνεισφέρουν οικονομικά στην άμυνα της πατρίδας. Αντιθέτως, με το νέο καθεστώς, ίσως (όπως και έγινε) να απολάμβαναν και προνόμια. Πιστεύω ακράδαντα πως η ΑΕΚ, η ομάδα με τη βαριά βυζαντινή κληρονομιά, είχε ακριβώς την ίδια μοίρα.

Το χρονικό της Αλώσεως (όχι του Φραντζή)

Είναι προφανές ότι για την καταστροφή μας εργάστηκε σκληρά το ερυθρόλευκο παρασκήνιο: η διαιτησία, η αθλητική δικαιοσύνη, οι ομάδες-παραρτήματα. Η αλήθεια όμως είναι πως κανένας δεν θα μπορούσε να ρίξει την ταφόπλακα πάνω από την ΑΕΚ, αν η ίδια δεν είχε μπει από μόνη της στο φέρετρο. Θα επιχειρήσω να καταγράψω σύντομα το θλιβερό χρονικό της πτώσης, όπως το αντιλαμβάνομαι προσωπικά.

Η αρχή του τέλους νομίζω ότι πρέπει να εντοπιστεί στα 1997, όταν ο Μιχάλης Τροχανάς πούλησε την ΠΑΕ στην Enic, μια αγγλική επενδυτική εταιρία με έδρα τις Μπαχάμες, η οποία είχε αποφασίσει να αναμειχθεί στο ποδόσφαιρο. Πλην της Ένωσης, η Enic είχε αγοράσει μετοχές σε άλλες πέντε ευρωπαϊκές ομάδες (Tottenham, Rangers, Basel, Slavia Prague, Vicenza). Το timing του deal ήταν το χειρότερο δυνατό, καθώς ακριβώς εκείνη την περίοδο η FIFA ξεκίνησε εκστρατεία για την εξάλειψη του φαινόμενου της πολυϊδιοκτησίας. Η Enic φοβούμενη κυρώσεις, αποφάσισε να ασχοληθεί σοβαρά μόνο με την Τότεναμ παραχωρώντας σε τρίτους το μάνατζμεντ των υπόλοιπων ομάδων. Στην ΑΕΚ έτυχαν και πάλι οι χειρότερες δυνατές επιλογές: η ολλανδική Netmed, που έδεσε την ομάδα με ένα δεκαετές συμβόλαιο με το Filmnet, με όρους τόσο επαχθείς ώστε έμεινε στην ιστορία ως «αποικιοκρατικό» και έπειτα ο Μάκης Ψωμιάδης, παλιός πυγμάχος της Ένωσης και μπασκετικός παράγοντας, με αμφίβολες οικονομικές δραστηριότητες. Ο μεγάλος αυτός «ΑΕΚτζής» υπεξαίρεσε (αποδεδειγμένα και από τη Δικαιοσύνη) δεκάδες εκατομμύρια ευρώ από τα ταμεία της ομάδας και την οδήγησε ένα βήμα από το θάνατο. Κάπου εκεί (και ενώ είχε συντελεστεί ένα ακόμα έγκλημα, η κατεδάφιση του «Νίκος Γκούμας από τον Γρανίτσα) εμφανίστηκε ο ίδιος άνθρωπος που έγινε η αφορμή για την πτώση του Ψωμιάδη και της έδωσε ανάσα ζωής: ο Ντέμης Νικολαϊδης. Προσελκύοντας ομάδα επενδυτών, συνεισφέροντας και ο ίδιος 2 εκατομμύρια ευρώ (απέκτησε περίπου 7% των μετοχών τότε) και τρέχοντας το πλάνο «άρθρο 44», ανέλαβε να οδηγήσει την εταιρία στο δρόμο της εξυγίανσης. Τα πεπραγμένα του στην τετραετή του διαμονή στον προεδρικό θώκο τα έχω αναλύσει στο άρθρο: «Το δικό μας συμβόλαιο».

Το καλοκαίρι του 2008, οι μέτοχοι της «ομάδας 2004» αποφάσισαν να αφαιρέσουν το μάνατζμεντ από τον Νικολαϊδη (που παραιτήθηκε και επίσημα 3 μήνες αργότερα), παρά τη συμφωνία του 2004 «να μπουν και να φύγουν όλοι μαζί» από την ομάδα και να διορίσουν στη θέση του διαχειριστές της επιλογής τους. Δυστυχώς αποδείχθηκαν άσχετοι με τη διοίκηση μιας ΠΑΕ και με το ποδόσφαιρο γενικότερα και κατάφεραν μέσα σε 4 χρόνια να δημιουργήσουν ζημιά 49 εκατομμυρίων ευρώ (εν αντιθέσει με τις ζημίες 6 εκατομμυρίων της περιόδου Νικολαϊδη). Στο τέλος της περιόδου 2010-2011 οι εναπομείναντες μέτοχοι της «ομάδας 2004», οι κ.κ. Νοτιάς και Παππάς (όλοι οι υπόλοιποι μέτοχοι αποχώρησαν ένας-ένας ως το 2010, πληρώνοντας όμως πρώτα τα χρέη τους), ως γνήσιοι καπιταλιστές που σέβονται τον εαυτό τους, υπολόγισαν εντελώς κυνικά πως η ΠΑΕ ΑΕΚ έχει φτάσει σε τέλμα και δεν έχει μέλλον. Έκριναν πως ήταν μια ατυχής και κακή επένδυση από την οποία έπρεπε να απεμπλακούν το γρηγορότερο δυνατόν. Και αυτό γινόταν μόνο με πτώχευση της εταιρίας. Σταμάτησαν λοιπόν την χρηματοδότηση, ενώ οι εντολοδόχοι-διαχειριστές τους επιχείρησαν μια σχετική απόσβεση, με το ξεπούλημα περιουσιακών στοιχείων της ΠΑΕ και με το ψαλίδισμα του μπάτζετ. Φτάσαμε λοιπόν έτσι τη φετινή περίοδο με την ΑΕΚ να υποβιβάζεται στη Β και να βρίσκεται και πάλι ένα βήμα πριν την πτώση στο ερασιτεχνικό λόγω χρεών. Σύμμαχοι των α-μετόχων στο σχέδιο πτώσης της ΑΕΚ στάθηκαν διάφοροι μεγαλοοπαδοί σε διάφορα κομμάτια του «οργανωμένου» κόσμου της ΑΕΚ, καθώς και διάφοροι επίδοξοι παραγοντίσκοι της μίας μετοχής. Όλοι αυτοί διέγνωσαν τη χρυσή ευκαιρία (ευκαιρία που χάσανε το 2004 και γι’ αυτό πολέμησαν σθεναρά τη διοίκηση Νικολαϊδη) να αποτελέσουν την «επόμενη μέρα» στη διοίκηση της ΑΕΚ.

Όλους όσους εργάστηκαν για την κατάρρευση της ομάδας μας, με τον έναν ή με τον άλλον τρόπο, άμεσα ή έμμεσα, τους χαρακτήρισα στο παρελθόν ως «5η Φάλαγγα», όρος που πρωτοχρησιμοποιήθηκε από τον φασίστα Εμίλιο Μόλα για να περιγράψει τους στασιαστές που υπονόμευαν την επίσημα εκλεγμένη δημοκρατική κυβέρνηση της Ισπανίας, προς όφελος του Φράνκο και έκτοτε αποτελεί συνώνυμο της προδοσίας. Αναλυτικότερα τις απόψεις μου τόσο για την 5η Φάλαγγα, όσο και για το καθαρά αγωνιστικό κομμάτι της φετινής σαιζόν μπορείτε να τις διαβάσετε στα παρακάτω άρθρα:

«Πέμπτη Φάλαγγα», 30 Σεπτεμβρίου 2012

«Εδώ στου δρόμου τα μισά», 1 Ιανουαρίου 2013

«Γνώθι σαυτόν και μην προτρέχεις», 24 Φεβρουαρίου 2013

«Το ντέρμπι έληξε, ο πόλεμος ξεκινά», 12 Μαρτίου 2013

*Προς αποφυγή παρεξηγήσεων: η παράθεση των άρθρων αυτών γίνεται καθαρά για λόγους οικονομίας χρόνου και χώρου και για την αποφυγή κουραστικών επαναλήψεων και όχι με πρόθεση αυτοπροβολής και από ματαιοδοξία (ο μεσσιανισμός τύπου «σας τα λεγα εγώ», «τα είχα προβλέψει» κλπ. είναι η μεγάλη ασθένεια των μπλόγκερς δυστυχώς).

Οι γνώμες των άλλων και ο καταμερισμός ευθυνών

Ήταν φυσικό επακόλουθο μετά τα γεγονότα της προηγούμενης εβδομάδας να υποστούμε τα  χλευαστικά σχόλια των αλλόθρησκων οπαδών. Παρακαλώ όλους τους συνΕνωσίτες να μην τους δώσουν καμία σημασία. Τι να μας πούνε οι γαύροι και τα παόκια, ο ορισμός του λούμπεν; Υποτιμά τη νοημοσύνη του όποιος ασχολείται μαζί τους. Τι ακριβώς να μας πούνε οι αρειανοί, που πουλήσανε την ψυχή τους στο Διάολο για να σωθούνε… Σύντομα θα έχουν την τύχη της Λάρισας. Το 2009 η ΑΕΛ προσκύνησε το Διάολο για να βγει Ευρώπη και δύο σαιζόν αργότερα, ο ίδιος Διάολος τη διαολόστειλε στη Β Εθνική. Αφήστε τους στην αυταπάτη τους.

Καλώ επίσης όλα τα αδέρφια να αγνοήσουν τις ιδιότυπες «νεκροψίες» που επιχειρούν οι διάφοροι εκπρόσωποι της «4ης εξουσίας» καθώς και οι αυτόκλητοι «ΑΕΚάρχες» με τα «ΑΕΚόμετρα» ανά χείρας. Δυστυχώς οι περισσότεροι κρίνουν ιδιοτελώς, ανάλογα με το προσωπικό τους συμφέρον και αποφεύγουν να καταμερίσουν αντικειμενικά τις ευθύνες. Το πιθανότερο είναι στο τέλος να κριθούν υπαίτιοι οι μόνιμοι δυο αποδιοπομπαίοι τράγοι της σύγχρονης κιτρινόμαυρης ιστορίας: ο Μπάγιεβιτς και ο Νικολαϊδης. Τι να φοβηθείς άλλωστε από έναν 65χρονο γέρο και από έναν τύπο 1.73m, που ούτε προσβάσεις στα κέντρα εξουσίας έχουν για να σε «κυνηγήσουν» αν τους σπιλώσεις, ούτε με συνοδεία «φουσκωτών» κυκλοφοράνε…. Ας πραγματοποιήσει ο κάθε ΑΕΚτζής τη δική του προσωπική έρευνα (όπως προσπάθησε να κάνει ο γράφων) και ας βγάλει μόνος του τα συμπεράσματά του.

Η «λύση της Γ’ Εθνικής»

Εφόσον το σχέδιο της 5ης Φάλαγγας είναι η πτώχευση της ΠΑΕ, η παρουσίαση από τους καλοθελητές της εθελούσιας πτώσης στη Γ Εθνική ως «λύση» ή ως «υγιές restart» ήταν εξέλιξη αναμενόμενη. Προσοχή: δεν διαφωνώ ότι η πτώση στην ερασιτεχνική κατηγορία είναι πιθανό (το πιθανότερο ίσως) ενδεχόμενο. Είμαι κάθετα αντίθετος όμως στο να βαφτιστεί η κίνηση αυτή ως «σωτηρία». Είναι ένα ειδεχθές έγκλημα που μπορεί να οδηγήσει την ΑΕΚ σε σμίκρυνση επιπέδου Πανιωνίου και ακόμα πιο κάτω. Σας παραπέμπω στο άρθρο μου της 31ης Μαΐου 2012, «Δ=Δωσιλογισμός» (η Δ τότε ήταν η υψηλότερη ερασιτεχνική κατηγορία), όπου επιχειρηματολογώ λεπτομερώς κατά της συγκεκριμένης προοπτικής.

Πέρα από το γεγονός ότι τα προβλήματα της ομάδας δεν λύνονται με την πτώση στη Γ, δεν έχω καμία απολύτως εμπιστοσύνη στην Ερασιτεχνική ΑΕΚ, η οποία εκ του αποτελέσματος θα αποτελέσει τη νέα διοίκηση. Και αυτό συμβαίνει επειδή η ΕΡΑ, τη δεδομένη στιγμή, ελέγχεται από την Ορίτζιναλ. Σκοπός της Ορίτζιναλ υποτίθεται πως είναι να οργανώνει και να προστατεύει τον κόσμο της ΑΕΚ και να προστατεύει την ομάδα όπου αγωνίζεται, κάτι στο οποίο έχει αποτύχει οικτρά (όπως είδαμε και πρόσφατα), σε σημείο που να τίθεται πλέον ζήτημα αν έχει νόημα να διατηρείται η οργάνωση. Η δε ηγεσία (και δεν αναφέρομαι ειδικά στον Χατζηχρήστο, δεν μπορώ να ξέρω αν αυτός κάνει κουμάντο, μιλάω για αυτούς που διαμορφώνουν τις κατευθυντήριες γραμμές της οργάνωσης, όποιοι κι αν είναι αυτοί) είναι συνένοχη σε ένα βαθμό για την κατάντια της ΑΕΚ, αφού κάλυψε πλήρως την καταστροφική διοίκηση Αδαμίδη (Παππά δλδ). Εμπιστοσύνη δεν έχω επίσης στον Σύνδεσμο Παλαιμάχων, αφού με μεγάλη μου λύπη, βλέπω τα τελευταία χρόνια τους αλλοτινούς θρύλους της Ένωσης, να ξεκατινιάζονται αδιάντροπα στα ΜΜΕ, σαν μανταμίτσες των μεσημεριανάδικων, χωρίς να προτείνουν λύσεις, χωρίς να αρθρώνουν τεκμηριωμένο λόγο, εκτοξεύοντας μόνο εύκολους αφορισμούς. Τέλος, σε καμία περίπτωση δε θα ήθελα να δω να εμφανίζεται μετά την πτώχευση ως Μεσσίας εκ του ασφαλούς ο Δημήτρης Μελισσανίδης. Ένας άνθρωπος που κέρδισε λεφτά από την ΑΕΚ, την παρέδωσε χρεωμένη και 5η στην βαθμολογία στον Τροχανά, απέτυχε παταγωδώς στην επιστροφή του το 1998-99 ως μάνατζερ, την «έφτυσε» το 2004 όταν εκείνη κινδύνευε και στη συνέχεια προσπάθησε να μπει πλαγίως στην ΠΑΕ, χωρίς να βάλει ούτε ένα ευρώ, μέσω των εκλογών της ΕΡΑ, ενώ τα τελευταία χρόνια αναλώνεται σε φτηνά επικοινωνιακά τρικ τύπου «βάλτε 70 να βάλω 70» ή «φέρτε μου συμπαίκτες να παίξω κι εγώ».

Ή Α’ ή πουθενά

Κατά την ταπεινή μου άποψη, μόνη λύση για την ΑΕΚ είναι η παραμονή στην πρώτη κατηγορία, με κάθε κόστος. Αν υπάρχουν ακόμα μέσα στη διοίκηση και στο νομικό τμήμα της ΠΑΕ άνθρωποι που είναι πραγματικοί Ενωσίτες, οφείλουν να εξαντλήσουν κάθε πιθανότητα που δίνει ο νόμος για να συνεχίσει να αγωνίζεται η ομάδα στο υψηλότερο επίπεδο. Έπειτα, πρέπει οπωσδήποτε να πληρωθεί η δόση του άρθρου 44 για να μη χαθεί η σωτήρια ρύθμιση (με λεφτά από πώληση Κατίδη; Μπουγαϊδη; Φούντα; –πιστέψτε με, δεν θα μας λείψουν). Όσον αφορά τα υπόλοιπα χρέη προς το Δημόσιο, θα πρέπει να καταβληθεί κάθε δυνατή προσπάθεια συμβιβασμού με το κράτος, ίσως με εκχώρηση της απαίτησης για τα λεφτά του Ψωμιάδη. Γνωρίζω ποιες είναι οι ενστάσεις των περισσοτέρων μπροστά σ’ αυτήν την προοπτική:

(α) «Αν πτωχεύσουμε θα ξεσκεπαστούν οι υπαίτιοι και θα τιμωρηθούν, ενώ αν μείνουμε στην Α, θα γλιτώσουν». Λάθος. Οι μέτοχοι που είναι και οι κύριοι υπαίτιοι δεν έχουν έτσι κι αλλιώς ευθύνη, εφόσον δεν έχουν δικαίωμα υπογραφής και δεν θα «τιμωρηθούν» σε περίπτωση πτώχευσης. Το σκεπτικό του νόμου είναι ότι έχουν «τιμωρηθεί» επαρκώς από την απώλεια της εταιρικής περιουσίας στην οποία επένδυσαν τα λεφτά τους. Οι δε διαχειριστές, ήδη, μετά την είσοδο του ΣΔΟΕ στην ΠΑΕ, διατρέχουν κίνδυνο και τους είδαμε πρόσφατα να παρελάζουν από τη ΓΑΔΑ.

(β) «Η ΑΕΚ θα παίζει και του χρόνου το ρόλο του κομπάρσου». Πράγματι η ομάδα αν παραμείνει στην Α θα αναγκαστεί να κινηθεί στο ίδιο μοτίβο και την επόμενη χρονιά. Με περιορισμό μεταγραφών και σφιχτό μπάτζετ. Έχει ξανασυμβεί πολλές φορές στο παρελθόν η ΑΕΚ να μένει μακριά από αγωνιστικές επιτυχίες και απλά να «συμπληρώνει» το πρωτάθλημα. Συνέβη στις αρχές της δεκαετίας του ’30, όταν η ομάδα τερμάτιζε τελευταία και έπαιζε μπαράζ παραμονής με το Γουδί, συνέβη κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του ’50, όταν η ΑΕΚ δεν κατόρθωνε καν να συνεχίσει από την ΕΠΣΑ στο Πανελλήνιο Πρωτάθλημα, συνέβη και τη δεκαετία του ’80, όταν η Ένωση τερμάτισε δυο φορές 7η. Σε όλες αυτές τις περιπτώσεις, δεν αλλοιώθηκε το DNA του συλλόγου, δεν μίκρυνε το μέγεθός του, δεν αποσκίρτησαν οι οπαδοί. Γιατί να συμβεί αυτό τώρα;

(γ) «Αφού πέσαμε, πέσαμε, είμαστε διαφορετικοί εμείς». Πρώτα απ’ όλα προτείνω να χρησιμοποιήσουμε κάθε νόμιμο μέσο και όχι να παρανομήσουμε. Βεβαίως ό,τι είναι νόμιμο, δεν είναι και ηθικό. Για όσους λοιπόν έχουν ηθικούς ενδοιασμούς, να τους πληροφορήσω ότι αγωνιζόμαστε εν γνώσει μας σε ένα πρωτάθλημα σάπιο, στημένο, όπου έννοιες όπως η ευγενής άμιλλα και η ηθική έχουν βιαστεί επανειλημμένα από τους πάντες και έχουν πεθάνει προ πολλού. Μετέχουμε σε έναν πόλεμο (χωρίς πυροβολισμούς, κατά τη φράση του Όργουελ) και όταν μετέχεις σε έναν πόλεμο, οφείλεις να μετέρχεσαι όλα τα μέσα που χρησιμοποιεί ο αντίπαλος, αν θέλεις να επιβιώσεις. Με το να συμμετέχουμε στον πόλεμο αυτό άοπλοι, η μόνη μας «διαφορά» έγκειται στο ότι όλοι οι άλλοι είναι οι αφέντες και εμείς ο καρπαζοεισπράκτορας. Οι άλλοι είναι οι επιβήτορες και εμείς οι μαζόχες. Εάν πραγματικά θέλουμε να διαφέρουμε και να δικαιολογήσουμε την περίφημη «διαφορετικότητά» μας, για την οποία κομπάζουμε κάτω από εξυπνακίστικες ατάκες στο facebook, πρέπει να αποχωρήσουμε εδώ και τώρα από τους κόλπους του ελληνικού ποδοσφαιρικού συστήματος και να επιδιώξουμε δημιουργία ανεξάρτητης λίγκας.

Το ξέρω πως ακούγεται ουτοπικό, θυμάμαι πόσο είχαν χλευαστεί ο πρόεδρος του ΠΑΟ και ο μεγαλομέτοχος του ΠΑΟΚ, όταν είχαν αφήσει υπονοούμενα για κάτι παρόμοιο, αλλά καλώς ή κακώς, μόνο έτσι θα μπορούσε να συντελεστεί μια πραγματική επανάσταση στο χώρο του ελληνικού ποδοσφαίρου. Ας κάνουμε μια υπόθεση εργασίας: Πτωχεύει η ΠΑΕ και πέφτει Γ, με κάποιο μαγικό τρόπο εξαερώνονται όλα τα χρέη, εμφανίζεται πάνω σε λευκό άλογο ο σωτήρας-επενδυτής και ανεβάζει «τρένο» την ομάδα από τη Γ στην Α μέσα σε δυο χρόνια. Σύντομα οι οπαδοί θα απαιτήσουν το πρωτάθλημα (αυτό δε λέγαμε και στο Νικολαϊδη; «Κάνε καμιά μεταγραφή ρε κοντέ!», «Τα πρωταθλήματα δεν είναι εφήμερη χαρά κοντέ»). Για να διεκδικήσει η ομάδα το πρωτάθλημα θα χρειαστεί δεκάδες εκατομμύρια ευρώ για να ανοικοδομήσει το ρόστερ. Όταν καταφέρει και φτάσει σε απόσταση αναπνοής, θα βρεθεί ένας Δημητρόπουλος ή ένας Ποντίκης, θα βρεθεί ένας Βάλνερ όπως το 2008 και το ερυθρόλευκο (ή λέτε να χει γίνει ασπρόμαυρο μέχρι τότε;) κατεστημένο θα σου στερήσει τον τίτλο και τα 20 εκατομμύρια του Τσάμπιονς Λιγκ για να κάνεις απόσβεση. Μαύρη τρύπα λοιπόν πάλι στα οικονομικά, ο επενδυτής θα «κουραστεί» να βάζει λεφτά «σε βαρέλι δίχως πάτο», όπως θα αρχίσουν να σπεκουλάρουν ξανά οι δημ(ι)οσιογράφοι και για άλλη μια φορά η καθοδική πορεία θα είναι θέμα χρόνου. Φαύλος κύκλος…