Οι πιο άδικοι ευρωπαϊκοί αποκλεισμοί στη σύγχρονη ιστορία της ΑΕΚ

Κάθε ποδοσφαιρόφιλος που σέβεται τον εαυτό του αναγνωρίζει ότι το άθλημα που αγαπάει δεν είναι και το πιο δίκαιο, υπό την έννοια ότι δεν επιβραβεύεται πάντα η ομάδα που βγάζει καλύτερη, ποιοτικότερη εικόνα στο γήπεδο. Η ομάδα που πασάρει καλύτερα, επιτίθεται θεαματικότερα, αμύνεται ορθολογικότερα. Μια λάθος στιγμή, κάποιες λάθος αποφάσεις, ένα κακό τεραίν, μικρές λεπτομέρειες αρκούν για να τις εκμεταλλευτεί ο αντίπαλος και να επικρατήσει εκείνος. Γι’ αυτό το λόγο βέβαια πρόκειται και για το συναρπαστικότερο, ομορφότερο και γνησιότερα λαϊκό άθλημα. Ένα άθλημα όπου οι πάντες μπορούν να νικήσουν με κάθε πιθανό και απίθανο τρόπο. Ως ΑΕΚτζήδες έχουμε νιώσει πολλές φορές το πικρό αίσθημα της ποδοσφαιρικής αδικίας. Ειδικά την τελευταία 20ετία έχουμε βιώσει μερικούς ιδιαίτερα οδυνηρούς, εντελώς άδοξους αποκλεισμούς.

Κύπελλο Κυπελλούχων 1997-98, Προημιτελικά, Λοκομοτίβ Μόσχας-ΑΕΚ

Το μεγαλύτερο ψυχολογικό τραύμα των ΑΕΚτζήδων που ανδρώθηκαν στα χρυσά χρόνια των ‘90s. Η Ένωση για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά είχε φτάσει στα προημιτελικά του Κυπέλλου Κυπελλούχων, έχοντας αποκλείσει Ντίναμπουργκ (με δύο νίκες 5-0, 2-4) και Στουρμ Γκρατς (2-0 εντός, στο ματς που τελείωσε η καριέρα του Χρήστου Κωστή, ανώδυνη ήττα 1-0 εκτός). Αντίπαλος για την είσοδο στην 4άδα μιας ευρωπαϊκής διοργάνωσης για πρώτη φορά μετά το 1977 η μοσχοβίτικη Λοκομοτίβ που στο πρώτο ματς, αυτό της Αθήνας, κράτησε τους κιτρινόμαυρους με σύμμαχο την τύχη (δοκάρι Ντέμη στο 60’) στο 0-0. Στην παγωμένη Μόσχα, παρά το γεγονός ότι η ΑΕΚ βρέθηκε πίσω στο σκορ (55’ Χαρλάτσεφ), έδειξε ανωτερότητα, έμεινε ψύχραιμη και δημιούργησε άμεσα ευκαιρίες, υποχρεώνοντας τον Ρώσο γκολκίπερ και τους αμυντικούς του σε σωτήριες επεμβάσεις. Κατάφερε εντέλει, στο 67’, να πάρει σκορ πρόκρισης με εύστοχο χτύπημα πέναλτι του Κοπιτσή. Στα επόμενα 25 λεπτά το σύνολο του Ντουμίτρου Ντουμιτρίου οπισθοχώρησε αδικαιολόγητα δίνοντας απλόχερα ευκαιρίες στους κατώτερους Ρώσους να σκοράρουν. Πράγματι η ομάδα των σιδηροδρόμων θα βρει δύο φορές τον δρόμο προς τα δίχτυα, ευτυχώς όμως τα γκολ ακυρώνονται ως οφσάιντ. Η ΑΕΚ βέβαια συνέχιζε να παραβαίνει τον κανόνα πως η καλύτερη άμυνα είναι η κατοχή της μπάλας, συνέχιζε να παραμένει κλεισμένη στα καρέ της και η μόνη της ελπίδα βρισκόταν σε τυχόν κούρσες του Σέμπουε και του Ντέμη στην κόντρα. Σε μια από αυτές, ακριβώς στο 90’ ο Ντέμης έφτασε μια ανάσα από το 1-2, αδυνατώντας να πλασάρει με την κατάλληλη δύναμη σε μισοάδεια εστία, δίνοντας το δικαίωμα στον αντίπαλο αμυνόμενο να προλάβει. Σε κάθε περίπτωση, η ομάδα ακόμα μπορούσε να περάσει, αλλά δεν διαχειρίστηκε σωστά τις καθυστερήσεις, έπαιξε αφελώς και η τιμωρία ήρθε με «buzzer beater» γκολ του Τσουγκάινοφ. Η ευκαιρία του Ντέμη βέβαια ήταν τόσο κραυγαλέα που κανείς δεν στάθηκε στις κάκιστες αντιδράσεις του Ατματσίδη στα δύο γκολ ή στη λάθος προσέγγιση του Ρουμάνου τεχνικού. Ορισμένοι πεμπτοφαλαγγίτες μάλιστα εντός του κιτρινόμαυρου οργανισμού προσπάθησαν από τότε να «τελειώσουν» τον Ντέμη από την ΑΕΚ, διαδίδοντας χυδαίους μύθους πως ο παίκτης δήθεν διασκέδαζε στο αεροπλάνο της επιστροφής. Ένας ποδοσφαιριστής του βεληνεκούς Νεστορίδη, Παπαϊωάννου, Μαύρου, που όμοιό του δεν έχουμε ξαναδεί μέχρι σήμερα και που εκείνη την εποχή ηγούνταν του επικού αγώνα της ΑΕΚ κατά της νεοσύστατης «παράγκας», δεν ήταν δυνατόν να μην τους καθόταν στο στομάχι…

Champions’ League 2002-03, Φάση ομίλων

Σαιζόν που πέρασε στην κιτρινόμαυρη ιστορία για τα «αν» που έμειναν να βασανίζουν τους Ενωσίτες οπαδούς... Πού θα μπορούσε να φτάσει η εκπληκτική αρμάδα των Ντέμη, Τσάρτα, Ίβιτς, Ζαγοράκη, Κατσουράνη, Καψή, Ράιτ, Σεντένο, Γεωργάτου, Λάκη, Μαλαδένη, Μπορμπόκη, Κασάπη που έμεινε όρθια μέσα σε Μπερναμπέου (2-2) και Ολίμπικο (1-1) αν απλά ήταν περισσότερο εύστοχη στα υπόλοιπα παιχνίδια και αν δεν είχε να αντιμετωπίσει από πάνω και εχθρική διαιτησία; Αν δεν έχαναν απίστευτες ευκαιρίες ο Ντέμης και ο Λάκης στο ισόπαλο 0-0 του Βελγίου με την Γκενκ… Αν ο Ντέμης σκόραρε στο τετ-α-τετ με τη Ρόμα στη Φιλαδέλφεια (0-0)… Αν ο Ντέμης και πάλι, αλλά και ο Μαλαδένης διεύρυναν το προβάδισμα της ΑΕΚ επί της Ρεάλ στη Φιλαδέλφεια και το σκορ ανέβαινε στο 4-2 ή στο 4-3 αντί για το τελικό 3-3; Αν έδινε ο διαιτητής το καθαρό πέναλτι επί του Λάκη στο 70’, στο ΑΕΚ-Ρόμα; Αν δεν ακυρωνόταν καθαρό γκολ του Λάκη εντός με την Γκενκ… Αν αντίθετα δεν μετρούσε οφσάιντ γκολ των Βέλγων… Αν δινόταν καθαρό πέναλτι επί του Ντέμη και αργότερα καθαρή αποβολή του Τόμασιτς που ανέκοψε αντικανονικά τον Ενωσίτη θρύλο που έβγαινε τετ-α-τετ… Μια ομάδα που μπορούσε να έρθει ακόμα και 1η στον όμιλο, τελικά τερμάτισε 3η και συνέχισε στο Κύπελλο Ουέφα με το ιδιότυπο ρεκόρ της μοναδικής ομάδας στο θεσμό που ολοκλήρωσε όμιλο με 6 ισοπαλίες. Παράλληλα βέβαια έγινε η μοναδική ελληνική ομάδα που έμεινε για 8 σερί παιχνίδια αήττητη στο Champions’ League (είχε και 2 νίκες στα προκριματικά, 2-3 και 1-0 επί του ΑΠΟΕΛ) και η μοναδική φυσικά που έμεινε αήττητη σε όμιλο. Ρεκόρ απλησίαστα μέχρι και σήμερα.

Κύπελλο Ουέφα 2002-03, Φάση των «16», ΑΕΚ-Μάλαγα

Σαν να μην έφτανε η γλυκόπικρη γεύση που άφησε η παρουσία της Ένωσης στον όμιλο, η ίδια σαιζόν επεφύλασσε έναν ακόμα άδοξο αποκλεισμό. Συνεχίζοντας όπως προαναφέραμε στο Κύπελλο Ουέφα, η ΑΕΚ του Ντούσαν Μπάγεβιτς διέλυσε την Μακάμπι Χάιφα με δύο 4άρες εντός και εκτός έδρας (4-0, 1-4), την ίδια Μακάμπι Χάιφα που, λίγες εβδομάδες πριν, προερχόμενη και εκείνη από το Champions’ League και τον όμιλο του Ολυμπιακού, είχε φιλοδωρήσει τους Πειραιώτες με 6 γκολ μέσα-έξω. Στους «16» έπεσε πάνω στη δυνατή μεν, κατώτερη ποιοτικά δε, Μάλαγα. Στο α’ ματς της Ισπανίας παρότι αγωνίστηκε χωρίς τους δύο καλύτερους Έλληνες παίκτες της εποχής, τους Ντέμη-Τσάρτα, ο Δικέφαλος απέσπασε άνετο 0-0. Μπορούσε μάλιστα να φύγει με το διπλό αν ο Λάκης δεν έχανε τετ-α-τετ. Στη ρεβάνς με όλα τα «όπλα» της διαθέσιμα η ΑΕΚ έδειξε ξανά ανώτερη ομάδα κι όμως κατάφερε να αποκλειστεί από μια μνημειώδη γκάφα του Διονύση Χιώτη αλλά και το κακό κοουτσάρισμα του προπονητή της. Το μυαλό του διεθνούς γκολκίπερ μάλλον κόλλησε στη φάση του 26ου λεπτού, αφού πραγματοποίησε μια ανεξήγητη έξοδο για να …σώσει μια ολοφάνερα άουτ μπαλιά των Ισπανών, χαρίζοντάς τους έτσι ευκαιρία να κάνουν το 0-1 σε μια αποδιοργανωμένη ελληνική άμυνα. Εν συνεχεία το άγχος βάρυνε τους πάντες, το αποτέλεσμα δεν άλλαξε και ο σύλλογος, με το τρομερό ρόστερ που διέθετε, έχασε άλλη μια μεγάλη ευκαιρία να επαναλάβει πορεία ανάλογη του 1976-77. Να σημειώσουμε επίσης πως αυτό το 0-1 υπήρξε το τελευταίο ευρωπαϊκό παιχνίδι στη Φιλαδέλφεια…

Champions’ League 2006-07, Φάση ομίλων

Με τον Ντέμη Νικολαΐδη στον προεδρικό θώκο, τον Λορένσο Σέρα Φερέρ στην άκρη του πάγκου και αστέρια εντός γηπέδου τους Λυμπερόπουλο, Δέλλα, Σορεντίνο, Σέζαρ και τον Παπασταθόπουλο στο ξεκίνημά του, η ΑΕΚ έχει προκριθεί με δύο νίκες επί της Χαρτς (1-2 εκτός, 3-0 εντός) στην κυρίως φάση του τουρνουά. Μετά από ένα κακό α’ γύρο στον όμιλο (3-0 εκτός από Μίλαν, 1-1 εντός με Άντερλεχτ, 3-1 εκτός από Λιλ), η Ένωση θα αντεπιτεθεί επιτυγχάνοντες δύο πανάξιες νίκες, τις πρώτες στην ιστορία της σε φάση ομίλων: 1-0 επί της Λιλ ενώπιον 40.000 οπαδών με σουτ-κεραυνό του «Λύμπε» και 1-0 επί της μεγάλης Μίλαν μπροστά σε ένα κοχλάζον ΟΑΚΑ, με 60.000 Ενωσίτες παρόντες και πρωταγωνιστές τους Σορεντίνο (νίκησε επανειλημμένα τους φορ των Ιταλών) και Σέζαρ (που σκόραρε με πανέξυπνο φάουλ). Τελευταία αγωνιστική των ομίλων και η βαθμολογία πριν τα ματς διαμορφώνεται ως εξής: Μίλαν 10, ΑΕΚ 7, Λιλ 6, Άντερλεχτ 3. Η Ένωση που φιλοξενείται στο Βέλγιο χρειάζεται απλά να φέρει καλύτερο αποτέλεσμα από τη Λιλ που αγωνίζεται στο Μιλάνο ώστε να προκριθεί για πρώτη φορά στους «16» της διοργάνωσης (υπό το παλιό format του Κυπέλλου Πρωταθλητριών είχε πάει βεβαίως μέχρι και τα προημιτελικά). Στη θεωρία η ΑΕΚ είναι το φαβορί, αφού η Μίλαν είναι από τις ισχυρότερες ομάδες της ηπείρου (άλλωστε θα είναι η κατοπινή πρωταθλήτρια της σαιζόν), με ρεκόρ Ν-Ι-Η 15-1-1 στα τελευταία της 17 εντός έδρας παιχνίδια (και η μοναδική ήττα από την Μπαρτσελόνα στα ημιτελικά του 2006). Είναι βέβαια αδιάφορη, αφού ό,τι κι αν γίνει περνάει ως πρώτη. Τουναντίον καθόλου αδιάφορη δεν είναι η Άντερλεχτ που ποντάροντας στην «φυσιολογική» νίκη της Μίλαν επί της Λιλ, φιλοδοξεί με δική της νίκη επί της ΑΕΚ να την φτάσει στους 6 πόντους και να συνεχίσει εκείνη στο Κύπελλο Ουέφα ως 3η, αφού υπερτερεί στην μεταξύ τους ισοβαθμία. Στο στάδιο «Κονστάντ Βάντεν Στοκ» των Βρυξελλών λαμβάνει χώρα ένα συναρπαστικό παιχνίδι, με τους Βέλγους να προηγούνται 2-0 και τον Δικέφαλο να επιστρέφει με τεράστια ψυχικά αποθέματα και ωραία στρωτή μπάλα, ισοφαρίζοντας 2-2 με τους Λάκη και Τσιρίλο. Και οι δύο σύλλογοι βέβαια βλέπουν τον κόπο τους να χάνεται μάταια, αφού στο Μιλάνο εξελίσσεται μια παρωδία επιπέδου αγαπημένης ελληνικής Β’ Εθνικής. Οι ροσονέρι εμφανίζουν την εικόνα ομάδας που δεν ξέρει πώς να μαρκάρει, ούτε καν πώς να πασάρει την μπάλα (πλην του τίμιου Πίπο Ιντζάγκι που μπήκε αλλαγή και ήταν ο μόνος που κυνήγησε το γκολ) και επιτρέπει στους Γάλλους να φύγουν με το πιο άνετο 0-2 της ιστορίας τους (στο πρώτο γκολ ο τερματοφύλακας Κάλατς έδωσε …ασίστ, ενώ στο δεύτερο τέρμα των λιλουά, ολόκληρη η ιταλική ομάδα άνοιξε διάδρομο μαρκάροντας με τα μάτια τον Κεϊτά)…

Europa League 2017-18, Φάση των «32», Ντιναμό Κιέβου-ΑΕΚ

Ο πιο πρόσφατος των πικρών ευρωπαϊκών αποκλεισμών. Η Ένωση ξεκίνησε τις υποχρεώσεις της στη διοργάνωση από τον τελευταίο προκριματικό γύρο, έχοντας «υποβιβαστεί» από τα προκριματικά του Champions’ League μετά τις ήττες από την ΤΣΣΚΑ Μόσχας. Με μια ισοπαλία εκτός (0-0), μία νίκη εντός (3-0) απέκλεισε την βελγική Μπρυζ και εισήλθε στη φάση των ομίλων. Εκεί, μετά από τη νικηφόρα πρεμιέρα στην Κροατία (1-2 την Ριέκα), συνέχισε με 5 ισοπαλίες (2-2 εντός με Αούστρια, 0-0 εκτός και εντός με τη Μίλαν, 2-2 υποδεχόμενη τη Ριέκα, 0-0 στην Αυστρία). Περνώντας ως 2η του ομίλου στα νοκ-άουτ η κληρωτίδα την έριξε πάνω στην ουκρανική Ντιναμό Κιέβου. Στο α’ ματς, αυτό της Αθήνας οι Ουκρανοί απέσπασαν το «x» ουσιαστικά με τη μοναδική τους ευκαιρία, εκμεταλλευόμενοι ένα λάθος του Μπακάκη και τις κακές τοποθετήσεις και επιστροφές της υπόλοιπης κιτρινόμαυρης άμυνας. Ο Δικέφαλος υπήρξε σαφώς ανώτερος στο υπόλοιπο ματς, ειδικά στο β’ ημίχρονο, όταν και υποχρέωσε τον τερματοφύλακα των Ουκρανών σε σωρεία επεμβάσεων. Ισοφάρισε τελικά με κεφαλιά του Αϊντάρεβιτς, έχοντας δικαιολογημένα παράπονα από τη διαιτησία, αφού –χωρίς καμία δόση υπερβολής– ειδικά ο μέσος των αντιπάλων, Χαρμάς, γλίτωσε τρεις φορές 2η κίτρινη-κόκκινη. Στη ρεβάνς του Κιέβου η ΑΕΚ πραγματοποίησε ίσως την μεγαλύτερη σε διάρκεια κυρίαρχη εμφάνιση της απέναντι σε αντίπαλο ισχυρότερο στην έδρα του. Δεκάδες καλά παιχνίδια έχει κάνει εκτός συνόρων η Ένωση με αντιπάλους μεγάλου βεληνεκούς, αλλά προσωπικά ούτε ο γράφων απ’ όσα θυμάται καθαρά (2000-…), μπορεί να βρει αντίστοιχο ματς όπου για 75-80 λεπτά η ΑΕΚ έκανε ό,τι ήθελε μέσα στο ξένο γήπεδο (στη Μαδρίτη π.χ. το 2002-03, η πλάστιγγα υπέρ μας είχε γυρίσει το τελευταίο 20λεπτο). Δυστυχώς εξαιτίας καθαρής αναποτελεσματικότητας στην μετουσίωση των ευκαιριών μας σε γκολ, με αποκορύφωμα την αδυναμία του Μασούντ να σκοράρει ολομόναχος σε κενό τέρμα, η ομάδα κόλλησε στο 0-0 και οδηγήθηκε στον αποκλεισμό εξαιτίας του κανονισμού των εκτός έδρας γκολ, έχοντας γράψει και πάλι επιδόσεις ρεκόρ: η ομάδα με το μεγαλύτερο σερί ισοπαλιών στη διοργάνωση (7), η μοναδική ελληνική ομάδα που αποκλείστηκε αήττητη από την κυρίως φάση (πλην προκριματικών δηλαδή) του Europa League, η μοναδική που έχει αποκλειστεί αήττητη τόσο στο Champions’ League, όσο και στο Europa League…

Μπορούμε να εξάγουμε κάποιο επιμύθιο με βάση όλα τα παραπάνω; Υπάρχει μια κοινή συνισταμένη; Σίγουρα ο αναγνώστης θα διαπιστώσει στην πλειονότητα των περιπτώσεων ένα επαναλαμβανόμενο μοτίβο περί αναποτελεσματικότητας και χαμένων κλασικών ευκαιριών. Υπάρχουν όμως ομοιότητες ανάμεσα σ’ αυτές τις ευκαιρίες και στους παίκτες που τις χάνουν; Μπορούμε να μιλήσουμε συλλήβδην για ανικανότητα των παικτών μας, διαχρονικά; Σαφώς όχι, καθώς πολλοί από τους προαναφερθέντες σε διπλάσιες περιπτώσεις στην καριέρα τους έχουν αποδειχτεί συνεπείς, ειδικά δε για τον Ντέμη τα λόγια περιττεύουν μπροστά στα επιτεύγματά του και τα σπάνιας ομορφιάς, δυσκολίας και κρισιμότητας γκολ που έχει πετύχει. Έπαιξε κάποιο ρόλο τυχόν απειρία; Επίσης όχι, καθώς η ΑΕΚ από το 1991 μέχρι το 2012 υπήρξε η εμπειρότερη ελληνική ομάδα στην Ευρώπη, παίζοντας ΚΑΘΕ χρόνο στις διοργανώσεις της UEFA. Υπάρχει μια εξήγηση που μοιάζει λογική: κακή ψυχολογική αντιμετώπιση των ευρωπαϊκών αγώνων. Άλλες φορές να υπήρξε παραπάνω άγχος που χαντάκωνε τις δυνατότητες της ομάδας, άλλες η Ευρώπη να αντιμετωπίστηκε σαν «εξτραδάκι», σαν πολυτέλεια που σηκώνει περισσότερη χαλαρότητα και λιγότερη κριτική και όχι σαν ιερή υποχρέωση όπως οι νίκες στις εγχώριες διοργανώσεις. Άρα, σε αμφότερες τις περιπτώσεις να μην υπήρξε η πρέπουσα συγκέντρωση για να τελειώσουν σωστά οι κρίσιμες φάσεις. Φυσικά η άποψη αυτή δύσκολα μπορεί να στηριχτεί, δεν υπάρχουν σχετικές αποδείξεις και έτσι κατρακυλά στο χώρο της μεταφυσικής. Τα συμπεράσματα στον αναγνώστη.