Η ανάγκη για «απομελισσανιδοποίηση» του «οργανισμού ΑΕΚ». Μέρος Α': Iδεολογήματα της εποχής

Εκ πρώτης όψεως ένας τέτοιος βαρύγδουπος τίτλος, στο δεδομένο χρονικό σημείο και συνυπολογισθέντος του υφιστάμενου κοινωνικοοικονομικού πλαισίου, αναπόφευκτα θα προκαλέσει θυμηδία. Δικαίως. Η παραδοχή αυτή δεν υποκρύπτει κάποιο λογοτεχνικό τέχνασμα για να κερδηθεί εν συνεχεία η εύνοια του αναγνώστη. Πρόκειται για ειλικρινή πεποίθηση.

Ο μη ανήκων στην αυτοαποκαλούμενη «αριστεία» κάτοικος της χώρας δεν ξέρει αν αύριο θα είναι σε θέση να καλύψει τις εν γένει βιοτικές του ανάγκες, δεν ξέρει αν θα επιβιώσει εφόσον χρειαστεί νοσηλεία στο διαλυμένο δημόσιο σύστημα υγείας, δεν μπορεί να είναι σίγουρος αν διατηρεί ακόμα τα βασικά ανθρώπινα δικαιώματά του, ταυτόχρονα δε πρέπει να προσεύχεται μην τύχει και αδικοπραγήσει σε βάρος του κάποιος «Άριστος» γιατί σ’ αυτήν την περίπτωση όχι απλά δε θα βρει ποτέ το δίκιο του, αλλά πολύ πιθανόν να κυνηγηθεί ο ίδιος. Όλα αυτά μέσα σε ένα βόρβορο σκατοψυχιάς, μισανθρωπιάς, μισαλλοδοξίας και αποκτήνωσης, όπου η επικράτηση του ισχυρότερου, το πάτημα επί πτωμάτων και η απαξίωση όχι μόνο της ανθρώπινης αξιοπρέπειας αλλά και της ίδιας της ανθρώπινης ζωής αποτελούν αποδεκτή νόρμα. Μέσα σε αυτόν το ζόφο λοιπόν ποιος ασχολείται με Μελισσανίδηδες, απομελισσανιδοποιήσεις και τέτοια κουραφέξαλα;

Πράγματι, τα σημαντικά ζητήματα της ζωής είναι άλλα και είναι δικαιολογημένος όποιος απορροφάται από αυτά, χωρίς να του μένει ο χρόνος ή η διάθεση να ασχοληθεί με τα δευτερεύοντα. Το ποδόσφαιρο, η ΑΕΚ, η ενασχόληση με την σχετική με αυτήν επικαιρότητα δεν γίνεται παρά να ανήκουν στην κατηγορία εκείνη των δευτερευουσών πτυχών της ζωής. Αποτελούν ένα χόμπι και τίποτα παραπάνω. Πιστεύω ωστόσο ότι όσοι εντέλει, ακόμα και μέσα σ’ αυτές τις συνθήκες, αφιερώνουν χρόνο, ενέργεια και φαιά ουσία σε μια παράπλευρη, δευτερεύουσας σημασίας, ενασχόληση, έχουν κάθε δικαίωμα αφενός να επιδιώκουν την βελτιστοποίηση της συναισθηματικής ολοκλήρωσης που αυτή τους προσφέρει, αφετέρου να προστατεύουν την ήδη συσσωρευμένη συναισθηματική τους επένδυση επ’ αυτής.
 
Εκ …δεύτερης όψεως, ο τίτλος θα δημιουργήσει αλγεινές εντυπώσεις λόγω της γενικότερης ευφορίας που επικρατεί στην κιτρινόμαυρη επικαιρότητα ενόψει της επιστροφής της ομάδας στη Νέα Φιλαδέλφεια και των νικηφόρων φιλικών προετοιμασίας. Ακριβώς όμως γι’ αυτό το λόγο θεωρώ ότι το φετινό καλοκαίρι είναι το καταλληλότερο για να καταγραφούν μια σειρά προβληματισμοί, οι οποίοι σε μια άλλη χρονική συγκυρία, εν μέσω αγωνιστικών αποτυχιών, θα αφορίζονταν εύκολα ως απότοκο πικρίας και «γκρίνιας».
 
Οι επιβλαβείς για το «μέγεθος» της ΑΕΚ ως ποδοσφαιρικού συλλόγου βασικές αρχές της μελισσανίδειας διοίκησης έχουν καταδειχθεί πολλάκις στο παρόν ιστολόγιο. Έτι μία φορά, συνοπτικά:
1) Υποβάθμιση της ανταγωνιστικότητας της ομάδας ένεκα προτεραιότητας στην αποπεράτωση του «ΟΠΑΠ Αρένα» και πιθανόν σε αλληλένδετους και έτερους επιχειρηματικούς σχεδιασμούς, καθώς και σε παράλληλες εξυπηρετήσεις.
2) Εμμονή επίτευξης του μέγιστου των στόχων με το ελάχιστο δυνατό κόστος και τον ελάχιστο δυνατό κόπο.
3) Μηδενική επαφή με το σύγχρονο ποδόσφαιρο – προσκόλληση στην προ-Μποσμάν εποχή του σπορ.
 
Ο –ας τον ονομάσουμε συμβατικά– «μελισσανιδισμός» ωστόσο δεν εξαντλείται στην ανωτέρω διοικητική πρακτική και η προσδοκώμενη «απομελισσανιδοποίηση» δεν αφορά απλώς ένα πρόσωπο που όταν κάποια στιγμή θα βρεθεί εκτός του «οργανισμού ΑΕΚ», η ομάδα θα αρχίσει μεταφυσικά να κατακτά σερί τα νταμπλ. Αφορά μια ολόκληρη κουλτούρα και ένα πλέγμα ανθρώπινων σχέσεων. Εξάλλου, η «απομελισσανιδοποίηση» ως διαδικασία ουδόλως επηρεάζεται από πιθανή αγωνιστική επιτυχία της Ένωσης. Η τελευταία πρέπει να αποτελεί ούτως ή άλλως αυτονόητη επιθυμία κάθε ΑΕΚτζή και οποιαδήποτε αντίθετη σκέψη συνιστά προδοσία.
 
Στη σημερινή αρχική παρέμβαση θα εξετάσουμε μια σειρά από ιδεολογήματα που παράγονται από τη φιλοκυβερνητική μερίδα οπαδών της ΑΕΚ κατά τη διάρκεια της μελισσανίδειας εποχής και επηρεάζουν, κατά τη γνώμη μου αρνητικά, την συλλογική οπαδική μας κουλτούρα.
 
Η ΑΕΚ ως φύσει «αδύναμη» που ενίοτε κάνει την υπέρβαση
● Στις 6 από τις 7 σαιζόν Μελισσανίδη (2015-16, 2016-17, 2018-19, 2019-20, 2020-21, 2021-22 –εξαίρεση η 2017-18) η ΑΕΚ δεν κατάφερε καν να κάνει πρωταθλητισμό.
● Η διαφορά βαθμών της ΑΕΚ από την κορυφή σε αυτές τις 6 σαιζόν (χωρίς συνυπολογισμό τιμωριών) υπήρξε κατά σειρά η ακόλουθη: -28, -14, -22, -22, -30, -27. Οι διαφορές -30, -28, -27 είναι οι τρεις χειρότερες που έχει καταγράψει η ΑΕΚ στην εποχή του βαθμολογικού συστήματος 3-1-0, εξαιρουμένης μόνο της «σαιζόν-προϋπόθεσης» 2012-13 (-47 αγωνιστικά, -50 με την αφαίρεση 3 βαθμών).
● Θέσεις τερματισμού της ΑΕΚ μεταξύ 2016-2022: 3η-4η-1η-3η-3η-4η-5η.
● Τη σαιζόν 2021-22 η ΑΕΚ απέτυχε να εξασφαλίσει αγωνιστικά την έξοδο στην Ευρώπη (εξαιρουμένης της «σαιζόν-προϋπόθεσης» 2012-13) για πρώτη φορά από το 1987.
● Τέσσερις σερί χαμένοι τελικοί κυπέλλου (2017-2020) για πρώτη φορά στην Ιστορία, οι τρεις πρώτοι σερί από τον ΠΑΟΚ (2017-2019), με τον οποίο μέχρι τότε το «σκορ» σε τελικούς ήταν 3-0 υπέρ της ΑΕΚ (1939, 1978, 1983).
● Ρεκόρ Ν-Ι-Η της μελισσανίδειας ΑΕΚ (2013-σήμερα) απέναντι στον ΟΣΦΠ του Μαρινάκη: 7-6-15 (παραπάνω και από double score).
● 15 σερί αγώνες χωρίς νίκη επί του ΟΣΦΠ. Αρνητικό ρεκόρ στην 92χρονη ιστορία του ντέρμπι ΑΕΚ-ΟΣΦΠ.
● Ρεκόρ Ν-Ι-Η της μελισσανίδειας ΑΕΚ (2013-σήμερα) απέναντι στον ΠΑΟ του Αλαφούζου: 8-10-6.
● Ρεκόρ Ν-Ι-Η της μελισσανίδειας ΑΕΚ (2013-σήμερα) απέναντι στον ΠΑΟΚ του Σαβίντι: 7-9-15 (παραπάνω και από double score).
● Ρεκόρ Ν-Ι-Η της μελισσανίδειας ΑΕΚ απέναντι στον σαβιντικό ΠΑΟΚ έπειτα από την κατάκτηση του πρωταθλήματος του 2018: 1-8-11. Μία (1) νίκη σε είκοσι (20) αναμετρήσεις απέναντι στον ΠΑΟΚ σε τέσσερα (4) χρόνια.
● 13 σερί αγώνες χωρίς νίκη επί του ΠΑΟΚ. Αρνητικό ρεκόρ στην 92χρονη ιστορία αναμετρήσεων των δύο ομάδων.
● 9 σερί εντός έδρας αγώνες χωρίς νίκη επί του ΠΑΟΚ (0-5-4). Αρνητικό ρεκόρ στην 92χρονη ιστορία αναμετρήσεων των δύο ομάδων.
● Τέσσερις (4) ολόκληρες σαιζόν (2018-19 έως 2021-22) χωρίς εντός έδρας νίκη επί του ΠΑΟΚ. Αρνητικό ρεκόρ στην 92χρονη ιστορία αναμετρήσεων των δύο ομάδων.
● 8 σερί αγώνες κυπέλλου χωρίς νίκη επί του ΠΑΟΚ. Αρνητικό ρεκόρ στην 92χρονη ιστορία των αναμετρήσεων των δύο ομάδων.
● Για πρώτη φορά από το 1933 ο Άρης τερματίζει δύο σερί χρονιές ψηλότερα από την ΑΕΚ στο ελληνικό πρωτάθλημα (3ος το 2021 και το 2022, 4η και 5η η ΑΕΚ αντίστοιχα). Πρώτη φορά στην εποχή της Α’ Εθνικής (1959-σήμερα).
● Τρεις σερί εντός έδρας ήττες για το πρωτάθλημα από επαρχιακές ομάδες για πρώτη φορά στην ιστορία του συλλόγου (2021-22).
● 45 γκολ παθητικό σε 36 αγώνες, άλλως 1.25 γκολ/αγώνα (2020-21): αρνητικό ρεκόρ όλων των εποχών στην ιστορία της ομάδας στην Α’ Εθνική. Πρώτη φορά στα χρονικά η ΑΕΚ δέχεται 2 σερί χρονιές +40 γκολ στην Α’ Εθνική (2021: 45 γκολ, 2022: 42 γκολ).
● 0-0-6 ρεκόρ Ν-Ι-Η σε όμιλο Champions’ League (2018-19): η χειρότερη παρουσία ελληνικής ομάδας σε όμιλο της κορυφαίας ευρωπαϊκής διασυλλογικής διοργάνωσης. Ρεκόρ που δε γίνεται να καταρριφθεί ποτέ, μόνο να ισοφαριστεί. Αιώνια κηλίδα στο ευρωπαϊκό πρεστίζ της Ένωσης. Με τη βούλα πλέον η χειρότερη ελληνική ομάδα διαχρονικά στο θεσμό.
 
Μπορώ να παραθέτω αρνητικές επιδόσεις της μελισσανίδειας ΑΕΚ επί μέρες. Από τη στιγμή που οι αριθμοί για τη σημερινή ΑΕΚ αποδεικνύονται αμείλικτοι, το βασικό αφήγημα των φιλομελισσανιδικών οπαδών του Δικεφάλου δε θα μπορούσε παρά να διαμορφωθεί ως εξής: «Τέτοια ήταν πάντα η ΑΕΚ». Σύμφωνα με το εν λόγω αφήγημα η Ένωση ανέκαθεν ήταν δευτεροκλασάτη, με υποδεέστερη αγωνιστική παρουσία σε σχέση με το εκάστοτε πρωταθληματικό επίπεδο και με αναλαμπές οφειλόμενες σε πρόσωπα «μεγαλύτερου μεγέθους» από εκείνη, όπως ο Μπάρλος ή καλή ώρα όπως ο Μελισσανίδης. Για να στηριχτεί το επιχείρημα, επιλέγεται η καταφυγή στα μαθηματικά: «12 πρωταθλήματα σε 98 χρόνια έχει πάρει η ΑΕΚ μωρέ. 1 κάθε 8 χρόνια. Πόσα θέλετε να πάρει ο Μελισσανίδης; Πήρε 1 στα 7. Μόλις στον τρίτο χρόνο του το είχε κιόλας σηκώσει. 24 χρόνια χωρίς πρωτάθλημα είχαμε χωρίς αυτόν! Τι θέλετε πια;».
 
Πριν ξεκινήσουμε την αποδόμηση του ως άνω αφηγήματος, δέον όπως επισημανθεί ότι το «ζερό» του Απρίλη του 2013, το οποίο χρόνια ολόκληρα έθετε ως απαραίτητη προϋπόθεση για να έρθει στα πράγματα το νυν καθεστώς, εντέλει δεν υπήρξε επιθυμητό προαπαιτούμενο μόνο για αμιγώς οικονομικούς λόγους. Λειτούργησε παράλληλα ως ο θεμέλιος λίθος της σημερινής ιδεολογικής ηγεμονίας του. Ποδοσφαιρικός οργανισμός που σύσσωμος αποδέχεται την αγωνιστική καταβαράθρωσή του επειδή αυτό ζητά ένα πρόσωπο, με αντάλλαγμα ένα γήπεδο, παραδέχεται εκ των πραγμάτων ότι πλέον καθίσταται μικρότερο «μέγεθος» από το εν λόγω πρόσωπο, συνεπώς δεν δικαιούται να έχει και απαιτήσεις στην «επόμενη μέρα». Οι ΑΕΚτζήδες που αυνανίζονταν από χαρά εκείνον τον Απρίλη του 2013 και όσοι παρακολουθούσαμε άπραγοι, γράφοντας μόνο στα blogs, στα fora και στα social media της εποχής, θα είμαστε αιώνια υπόλογοι απέναντι στις ψυχές του Σπανούδη, των Ιωνάδων, του Νεγρεπόντη, του Μαρόπουλου, του Μπάρλου και τόσων άλλων. Ούτε Δευτέρα, ούτε Τρίτη Παρουσία δεν ξεπλένει το κρίμα μας.
 
«12 πρωταθλήματα σε 98 χρόνια» λοιπόν. Καταρχάς ας διορθώσουμε για χάρη της ιστορικής ακρίβειας τον παραπάνω τύπο. Το πρωτάθλημα Ελλάδας δεν ξεκίνησε το 1924, αλλά τη σαιζόν 1927-28 κατά την οποία ΑΕΚ, ΟΣΦΠ και ΠΑΟ απείχαν. 8 συνολικά σαιζόν (1928-29, 1940-41 έως 1944-45, 1949-50 και 1951-52) δεν διεξήχθη. Έχουμε δηλαδή σύνολο διεξαχθέντων πρωταθλημάτων μέχρι σήμερα 87. Τη σαιζόν 1934-35 διακόπηκε και ολοκληρώθηκε χωρίς πρωταθλητή. Έχουμε άρα 86 διεξαχθέντα και ολοκληρωθέντα πρωταθλήματα. Σε 13 από αυτά η ΑΕΚ δε συμμετείχε: μία φορά λόγω αποχής (1928), δέκα φορές λόγω μη πρόκρισής από το τοπικό πρωτάθλημα στο πανελλήνιο (1930, 1937, 1938, 1948, 1949, 1951, 1953, 1955, 1956, 1957) και δύο φορές λόγω του τιγρίσιου «ζερό-ριστάρτ» (2014 Γ’ Εθνική, 2015 Β’ Εθνική). Από τα 73 πρωταθλήματα στα οποία συμμετείχε, η ΑΕΚ κατέκτησε τα 12. 1 κάθε 6 χρόνια. Αλλά, ας μην αφαιρέσουμε τα πρωταθλήματα στα οποία η ομάδα δε συμμετείχε για αγωνιστικούς λόγους. Ας εξασφάλιζε τη συμμετοχή της. 12 στα 85. 1 κάθε 7 χρόνια. Τι ακριβώς σημαίνει αυτό;
 
Οι κατακτήσεις πρωταθλημάτων είναι σαφέστατα εκ των σημαντικών παραγόντων που προσμετρώνται κατά την απόπειρα προσδιορισμού της έννοιας του «μεγέθους» των ποδοσφαιρικών ομάδων, αλλά όχι ο μόνος. Πέρα από τις κατακτήσεις υπάρχει η διεκδίκησή τους, η σταθερότητα στον πρωταθλητισμό που «μετράει». Δυστυχώς με τους τίτλους δεν υπογράφεις συμβόλαιο. Δεκάδες αστάθμητοι παράγοντες και μικρολεπτομέρειες μπορούν να στερήσουν από έναν σύλλογο έναν τίτλο, χωρίς το «μέγεθος» να σχετίζεται με την απώλεια. Μπορεί να συμβεί για παράδειγμα ολόκληρος Β' Παγκόσμιος Πόλεμος και η ΑΕΚ, η κυρίαρχη ομάδα της εποχής, να χάσει την ευκαιρία να διευρύνει το σερί τίτλων που ξεκίνησε να χτίζει από 2 σε 3, σε 4, σε 5, ποιος ξέρει… Μπορεί μια ομάδα να πέσει θύμα παρασκηνιακών κλοπών (βλ. ΑΕΚ και ΠΑΟ στις εποχές «παράγκας» και «Ε.Ο.»). Μπορεί απλά να βρεθούν δύο ισάξιες ομάδες και ο τίτλος να κριθεί μεταξύ τους σε μια απειροελάχιστη λεπτομέρεια, σε μια άτυχη στιγμή για τον έναν και τυχερή για τον άλλο (βλ. λ.χ. Λίβερπουλ-Σίτυ 2019, Ρεάλ-Μπαρτσελόνα 2016). Η πραγματικά «μεγάλη ομάδα» είναι αυτή που σταθερά, σε όλες τις εποχές, κάνει συχνό πρωταθλητισμό, αυτή που σταθερά στο πέρασμα του χρόνου αναγνωρίζεται από φίλους, ουδέτερους και εχθρούς ως ομάδα πρωταθλητισμού, ως ομάδα πρωταγωνίστρια.
 
Η ΑΕΚ πέρα από τους 12 τίτλους (1939, 1940, 1963, 1968, 1971, 1978, 1979, 1989, 1992, 1993, 1994, 2018) διεκδίκησε το πρωτάθλημα το 1933, το 1946, το 1958, το 1959, το 1960, το 1965, το 1975, το 1976, το 1981, το 1985, το 1988, το 1990, το 1996, το 1997, το 2002, το 2003, το 2005, το 2008. Και το 1977 και το 1980 επίσης, μην ξεγελά η 4η θέση στην τελική κατάταξη, τα εν λόγω υπήρξαν πρωταθλήματα που τα διεκδικούσαν τέσσερις ομάδες μέχρι τις τελευταίες αγωνιστικές. Σε πολλές περιπτώσεις δε που τέθηκε εκτός διεκδίκησης σχετικά νωρίς μέσα στη σαιζόν, τερμάτισε αξιοπρεπώς χωρίς εικόνα διάλυσης, με όσον το δυνατόν πιο κοντινή απόσταση από την κορυφή (βλ. ενδεικτικά: 1972 3η στο -6, 1982 4η στο -5, 1983 3η στο -5, 1986 3η στο -7, 2006 2η στο -3, 2007 2η στο -9). Από τα τέλη της δεκαετίας του 1950 μέχρι και τα τέλη αυτής του 2000, οι άθλιες σαιζόν που πραγματοποίησε ο σύλλογος και αποτέλεσε κομπάρσο της λίγκας, με τραγικά στατιστικά και αποκαρδιωτικές εμφανίσεις, με τον κόσμο της ομάδας απλώς να παρακαλά να περάσει ο χρόνος και να λήξουν οι αγωνιστικές υποχρεώσεις, όπως δηλαδή συμβαίνει μόνιμα κατά τα τελευταία έτη, υπήρξαν μετρημένες στα δάχτυλα. Η διετία 1972-1974, οι σαιζόν 1983-84 και 1986-87, ας προσθέσουμε και αυτήν του 1999-00 παρά το γεγονός ότι έκλεισε με κατάκτηση κυπέλλου ή και το ναυάγιο της «Dream Team» το 2003-04 που έγινε «Συντρίμ Τημ».
 
Η ΑΕΚ επί δεκαετίες ολόκληρες είχε κατορθώσει να κερδίσει με το σπαθί της να αναγνωρίζεται ως πρωτοκλασάτη, πρωταθληματικής στόφας, εκ των φυσικών φαβορί για τον τίτλο, «μεγάλη» ομάδα. Μια ματιά στον Τύπο ήδη από τα πρώιμα μεταπολεμικά χρόνια και μέχρι τουλάχιστον το 2008, επιβεβαιώνει ότι η ΑΕΚ, ανεξαρτήτως του αριθμού των τροπαίων που εντέλει κατέληγαν στην τροπαιοθήκη της, αντιμετωπιζόταν από τους πάντες ως σύλλογος «πρώτης ταχύτητας», ισότιμος των άλλων δύο τέτοιων θεωρούμενων, ήτοι του ΟΣΦΠ και του ΠΑΟ. «Οι τρεις μεγάλοι». Το «ΠΟΚ». Ασφαλώς 3η σε εγχώριες επιτυχίες. Σαφέστατα, ουδέν κόμπλεξ επί τούτου. Αναγκαστικά, «μαθηματικά», κάποιος πρέπει να έρχεται πρώτος, κάποιος δεύτερος, κάποιος τρίτος. Τρίτη «στατιστικά» λοιπόν, αλλά ουδόλως «φτωχός συγγενής», «ηρωίδα overachiever», «Δαβίδ» κόντρα στους «Γολιάθ» που περιμένει ιώβεια, μια φορά στο τόσο να ευθυγραμμιστούν οι πλανήτες, να γελάσει το χειλάκι της. Συνιστώ να αναζητήσει κανείς την σχετική με ΑΕΚ αρθογραφία σε «Ηχώ» και «Φως» στις αρχές της σαιζόν 1973-1974, όταν διαφαινόταν πως η Ένωση θα απέχει για δεύτερη σερί σαιζόν από τον πρωταθλητισμό και να διαπιστώσει τον πανικό στα άρθρα των κιτρινόμαυρων δημοσιολογούντων για επαπειλούμενη «σμίκρυνση». Ενάμισης μόνο χρόνος αποχής από τον πρωταθλητισμό ήταν ήδη αρκετός για καταστροφολογία και συναγερμό! Χαρακτηριστικό επίσης ότι στην κιτρινόμαυρη ιστοριογραφία τα χρόνια της δεκαετίας του 1980 καταγράφηκαν ως «πέτρινα», παρόλο που η ομάδα διεκδίκησε κανονικότατα τα πρωταθλήματα του 1981, του 1985, του 1988 πριν πάρει αυτό του 1989, παρά την κατάκτηση και ενός κυπέλλου (1983), παρά το γεγονός ότι διέθετε τότε τον καλύτερο φορ όλων των εποχών στο ελληνικό ποδόσφαιρο, το Θωμά Μαύρο, παρά τους παιχταράδες που δεν έλειπαν ποτέ από το ρόστερ της (π.χ. Σάντμπεργκ, Εστερχάζι). Τι σχέση έχουν αυτές οι ΑΕΚ με την ανυπόληπτη και σε πνευματική νάρκη σημερινή που έχει καταντήσει meme για να γελάει ο κόσμος στο Τσίλι Καφενείο, στο Καλτ24 και στο Λούμπεν;
 
Περαιτέρω και δεδομένου ότι στη ζωή τα πάντα είναι σχετικά, σε μια μακρά χρονική περίοδο ομαλότητας στο ελληνικό ποδόσφαιρο, από την καθιέρωση της Εθνικής Κατηγορίας το 1959, όταν όλοι οι σύλλογοι ξεκίνησαν να συμμετέχουν στο πανελλήνιο πρωτάθλημα επί ίσοις όροις, χωρίς να απαιτείται να έχουν προηγουμένως προκριθεί από διαφορετικής δυναμικότητας τοπικά πρωταθλήματα ο καθένας και μέχρι και το μοιραίο 1996 και τον εκφυλισμό του από την ερυθρόλευκη χούντα, οι τίτλοι κατανεμήθηκαν ως εξής: 15 ο ΠΑΟ, 10 ο ΟΣΦΠ, 9 η ΑΕΚ, 2 ο ΠΑΟΚ, 1 η ΑΕΛ. Αλλά ας επικεντρώσουμε και στην μετά-1996 εποχή. «24 χρόνια χωρίς πρωτάθλημα είχαμε χωρίς αυτόν» κατά το αφήγημα. Καταρχάς, μετράμε από τη σαιζόν 1994-95, όταν πρόεδρος της ΑΕΚ ήταν ο …Μελισσανίδης; Αλλά και τη σαιζόν 1998-99 και στις αρχές του 1999-00 πάλι αυτός δεν ήταν ο de facto πρόεδρος, ως διαχειριστής της ENIC; Και τα χρόνια πίσω στην Α’ κατηγορία μετά το «ζερό» από το 2015 μέχρι το 2018; Εν πάση περιπτώσει, παρακάμπτοντας τη δημιουργική αριθμητική, η παρουσίαση ολόκληρης της περιόδου 1994-2018 ή 1996-2018 ή 1994-2013 ή 1996-2013 (όπως θέλει ο καθένας) ως μιας ενιαίας συλλήβδην παρακμιακής εποχής στην οποία έδωσε τέλος ο Μελισσανίδης με την κατάκτηση του 2018 συνιστά χυδαία διαστρέβλωση της Ιστορίας. Ούτε ενιαία περίοδος είναι ιστοριογραφικά, ούτε βέβαια παρακμιακή στο σύνολό της.
 
Στις ημέρες της παντοκρατορίας Κόκκαλη (1996-2009) πόσοι πήραν πρωτάθλημα; Μοιράζονταν τα πρωταθλήματα μεταξύ ΟΣΦΠ, ΠΑΟ, ΠΑΟΚ, Άρη, Λάρισας και μόνο η φουκαριάρα η ΑΕΚ δεν μπορούσε να πάρει πρωτάθλημα και αποτύγχανε και «μίκραινε»; Επί συνόλου 13 διεξαχθέντων πρωταθλημάτων, 12 πήρε ο ΟΣΦΠ και 1 ο ΠΑΟ. Πότε το πήρε ο ΠΑΟ; Το 2004, σε μια χρονική συγκυρία που η Ελλάδα έβγαζε τρεις ομάδες στους ομίλους του Champions’ League και μάλιστα τους δύο πρώτους απευθείας, με ό,τι συνεπάγεται αυτό. «Μίκρυνε» η ΑΕΚ επειδή ένας εκφύλισε το πρωτάθλημα και το μονοπώλησε σχεδόν για πάνω από μια δεκαετία; Τα μισά στατιστικά ζενίθ της στην Α’ Εθνική Κατηγορία σε αυτήν την περίοδο έχουν καταγραφεί. Μερικά από τα πιο ισχυρά συγκροτήματα της ιστορίας της παρέταξε η ΑΕΚ αυτά ακριβώς τα χρόνια. Τη φανέλα της φόρεσαν πανευρωπαϊκής ως παγκόσμιας κλάσης παίκτες (Ντέμης, Τσάρτας, Γκαμάρα, Ριβάλντο). Παίκτες που μαζί με αυτούς του ΠΑΟ αποτέλεσαν τη βάση της Πρωταθλήτριας Ευρώπης 2004 Εθνικής Ομάδας (Ζαγοράκης, Κατσουράνης, Καψής, Τσάρτας + Λάκης ως αναπληρωματικός, χώρια οι Ντέμης και Δέλλας που βρίσκονταν το 2004 σε Ατλέτικο και Ρόμα αντίστοιχα). Κατά το μεγαλύτερο διάστημα αυτής της περιόδου η ΑΕΚ υπήρξε η βασική ανταγωνίστρια της «παράγκας», ενώ περισσότερες φορές κατέληξε δευτεραθλήτρια σε σχέση με τον ΠΑΟ (6 έναντι 5). Πώς είναι δυνατόν να τσουβαλιάζονται αυτά τα χρόνια με την πράγματι ασύμβατη με τα ιστορικά της στάνταρ ΑΕΚ της μετά-Ντέμη εποχής (2009-2012), με την ΑΕΚ του υποβιβασμού (2012-13) και αυτήν των πρώτων μελισσανίδειων ετών έως τον τίτλο του 2018;

Παρά τα αντιθέτως θρυλούμενα, το πρεστίζ της ΑΕΚ τουλάχιστον μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του 2000 ήταν αναλλοίωτο, εφάμιλλο αυτού το 1994 ή το 1979 ή το 1968. Η συνεχιζόμενη αδυναμία όχι απλά πρωταθλητισμού, άλλα ούτε καν αξιοπρεπούς τερματισμού στο πρωτάθλημα, τα συσσωρευμένα αρνητικά στατιστικά ρεκόρ, η πελατειακή σχέση που έχει χτίσει σε βάρος μας ο ΠΑΟΚ (ο Π-Α-Ο-Κ!!!), η αντιμετώπιση του συλλόγου από την εγχώρια ποδοσφαιρική κοινότητα ως ελάσσονος πλέον δύναμης, δεν είχαν παρατηρηθεί ποτέ ξανά πριν την τελευταία δεκαετία. Όχι λοιπόν, η ΑΕΚ δεν ήταν «πάντα έτσι». Η ΑΕΚ κατάντησε «έτσι». Μόνο αν ο κόσμος της συνειδητοποιήσει πόσο τεράστιο μέγεθος υπήρξε και πώς μίκρυνε εσχάτως και αρχίσει να έχει ξανά απαιτήσεις, υπάρχει ελπίδα να επιστρέψει στην πρότερη, φυσιολογική κατάσταση.
 
Πόνος, μίρλα, κλάψα, μιζέρια
Παράλληλα με το αφήγημα του φύσει «φτωχού συγγενή» σε αγωνιστικό επίπεδο και προκειμένου να κανονικοποιούνται στο θυμικό των οπαδών τα αγωνιστικά «ναυάγια» και να μην προκαλούν διαμαρτυρίες, ο «οργανισμός ΑΕΚ» μέσω ΑΡΔ, οργανωμένων και παλαιμάχων επικοινωνιακά καλλιεργεί ένα προφίλ αναξιοπάθειας, ένα προφίλ μιας διαχρονικά πτωχής, πλην τίμιας, ταλαίπωρης ΑΕΚ που έρχεται αντιμέτωπη με το κακό το ριζικό της και πέφτει ηρωικά μαχόμενη. Η προσφυγική της δε καταγωγή συσχετίζεται με κατωτερότητα, μοιρολατρία, μίρλα, μιζέρια.
 
Οι πρόσφυγες του 1922-1923, άνθρωποι που είδαν τις πατρίδες τους να χάνονται στο αίμα και τη φωτιά, που έχασαν τον κόσμο τους, δεν έκατσαν με σταυρωμένα τα χέρια να περιμένουν στωικά κάποιο θαύμα, με αντάλλαγμα μερικά ξεροκόμματα. Αγωνίστηκαν, διεκδίκησαν, προόδευσαν σε κάθε τομέα και μαζί τους μπόλιασαν προκοπή και την καθυστερημένη παλιά Ελλάδα. Οι ιδρυτές ειδικότερα της ΑΕΚ δεν την δημιούργησαν σαν μαυσωλείο για να κάνουν εθιμοτυπικά μνημόσυνα, ούτε σαν μουσείο για να αναπολούν αναστενάζοντας περασμένα μεγαλεία, ούτε σαν σύλλογο αναξιοπαθούντων. Την ίδρυσαν για να διατηρήσουν ζωντανές τις αθλητικές παραδόσεις τους και για να πρωτεύσουν στη νέα πατρίδα. Οι Ιωνάδες, ο Δημόπουλος, ο Καροτσιέρης ήταν ήδη καταξιωμένοι αθλητές στην Πόλη. Ο Σπανούδης, ο Ελεόπουλος ανήκαν στην πολίτικη ιντελιγκέντσια. Ποια κακομοιριά να κουβαλήσουν και ποια κλάψα; Ποιους να φοβηθούν; Στην Πόλη των πόλεων ζούσαν, πολιτισμικά και πνευματικά δεν είχαν να ζηλέψουν τίποτα από κανέναν. Δυσκολευόταν αρχικά η ΑΕΚ έναντι των αντιπάλων της που κατάγονταν από το παλαιοελλαδίτικο εφοπλιστικό και βιομηχανικό κεφάλαιο, ενώ εκείνη εκκινούσε από το μηδέν; Σαφώς. Ήταν οικονομικά ασθενέστερη; Βέβαια. Ξεκίνησε με ήττες, με αποτυχίες; Ασφαλώς. Λοιπόν, μέσα σε ενάμιση χρόνο από την πρώτη της συμμετοχή στις εθνικές διοργανώσεις (1930) κατακτούσε ήδη τον πρώτο της τίτλο (Κύπελλο Ελλάδας, Νοέμβριος 1931). Μέσα σε 9 χρόνια (1939) ήταν ήδη η απόλυτη κυρίαρχος στο άθλημα στη χώρα.
 
Η απομελισσανιδοποιημένη ΑΕΚ της επόμενης μέρας πρέπει να αποτινάξει από πάνω της οριστικά και αμετάκλητα το προφίλ της ταπεινής και καταφρονεμένης που δέχεται τα στραπάτσα αδιαμαρτύρητα γιατί η ζωή είναι άπονη και την πέταξε στου δρόμου την άκρη και τούτο είναι το κισμέτ της και κάποια μέρα ο ουρανός θα γίνει πιο γαλανός. Να εγκαταλείψει τα μοιρολόγια και να σταματήσει να προσλαμβάνει την προσφυγική της ταυτότητα ως μουσειακό έκθεμα. Δεν είναι θίασος της Ντενίση η ΑΕΚ. Αν η ομάδα θέλει να έχει μέλλον και να συγκινήσει νέους ανθρώπους πρέπει να ανακτήσει την περηφάνια, την αυτοπεποίθηση, τη φιλοδοξία, την αγωνιστικότητα των ιδρυτών της, των πρώτων στελεχών της, των πρώτων οπαδών της. Αισθητικά, όσον αφορά την προσφυγική ταυτότητα, πρέπει να εστιάσει στα επιτεύγματα και την πρόοδο της προσφυγιάς, ζωντανή απόδειξη των οποίων είναι και η ίδια η ΑΕΚ και ακριβώς ως ζωντανή καθήκον έχει να ανέβει ακόμα ψηλότερα. Όχι να αρκείται στον κανιβαλισμό αναμνήσεων χαμένων πατρίδων, φτωχογειτονιών, κακουχιών και δακρύων και σε γραφικά καρακιτς σόου με ποντιακές λύρες και σέρρα (ειρήσθω εν παρόδω η ΑΕΚ δεν ιδρύθηκε από Πόντιους και δεν είναι πολιτιστικός σύλλογος Ποντίων) δίπλα από μπάνερ «ΟΠΑΠ» και Τσέχους γιάπηδες.
 
Το γήπεδο ως φετίχ
Ήταν αναμενόμενο από τη στιγμή που η διοίκηση Μελισσανίδη έθεσε ως πρωταρχικό της στόχο την ανέγερση γηπέδου στη Νέα Φιλαδέλφεια, αυτό να λάβει κεντρική θέση στην «επικοινωνία» του «οργανισμού». Το γήπεδο ωστόσο απέκτησε άμεσα σχεδόν υπερφυσική διάσταση, αποτέλεσε κολυμβήθρα του Σιλωάμ για κάθε αγωνιστικό και διοικητικό αμάρτημα και προβάλλεται πλέον ως το εφαλτήριο και η εγγύηση για την επιστροφή σε μέρες δόξας. «Θα χάνουν από τη Δεκελείας» και τα συναφή.
 
Για να μην παρεξηγούμαστε, η ανέγερση του «ΟΠΑΠ Αρένα», με τα χαρακτηριστικά που αυτό έχει, κυρίως το ότι αποτελεί αμιγώς ποδοσφαιρικό γήπεδο, είναι σημαντικότατο έργο-σταθμός που θα έχει θετική επίδραση στον κιτρινόμαυρο κόσμο. Το νέο γήπεδο θα προσφέρει ασύγκριτα βελτιωμένη θέαση σε ένα κοινό που 20 χρόνια είχε συνηθίσει να μην ξεχωρίζει τους παίκτες λόγω της απόστασης των κερκίδων του ΟΑΚΑ από το τεραίν. Θα βελτιώσει την λεγόμενη «ατμόσφαιρα», θα είναι ένας «ζεστός» χώρος που ο οπαδός θα τον νιώθει «σπίτι» του και ως εκ τούτου θα «δεθεί» ακόμα περισσότερο με την ομάδα. Γονείς με παιδιά που θα βρεθούν στις κερκίδες ενός τέτοιου γηπέδου-«σπιτιού» θα χτίσουν κοινές ισχυρές, ανεκτίμητης αξίας, μνήμες. Μπορεί αγωνιστικά η μελισσανίδεια εποχή να είναι ίσως η πιο παρακμιακή στην Ιστορία της ΑΕΚ, ο Μελισσανίδης όμως δικαίως θα γράψει το όνομά του με χρυσά γράμματα στο βιβλίο των Ενωσιτών εκείνων που πρόσφεραν στον τομέα των κτιριακών εγκαταστάσεων του συλλόγου, πλάι στο Νίκο Νοτιά, το Λουκά Μπάρλο, το Γεράσιμο Έρτσο, το Νίκο Γκούμα, τον Σπύρο Σκούρα, τον Αιμίλιο Ιωνά, τον Κώστα Σπανούδη κ.α..
 
Τι δε θα κάνει το νέο γήπεδο; Δε θα μάθει κοντρόλ στους Μπακάκηδες, δεν θα κάνει τον Μάνταλο Τσάρτα, δε θα δείξει στον Μήτογλου πώς να βγάζει στρωτά την μπάλα από την άμυνα. Οι αντίπαλοι στο παλιό γήπεδο της Φιλαδέλφειας «έχαναν από τη Δεκελείας» όχι επειδή χέζονταν από τις γιούχες και τις ροχάλες, αλλά επειδή από το 1938 που ξεκίνησε να παίζει εκεί η ΑΕΚ και μέχρι το 2003, παρέτασσε 99/100 φορές στο τεραίν Μαρόπουλο, Νεστορίδη, Σταματιάδη, Παπαϊωάννου, Αρδίζογλου, Μαύρο, Μπάγεβιτς, Νικολούδη, Δομάζο, Εστερχάζι, Μανωλά, Οκόνσκι, Σαβέβσκι, Σαμπανάτζοβιτς, Μπατίστα, Τσάρτα, Ντέμη. Τις λίγες εκείνες χρονιές που η ομάδα υπήρξε τρισάθλια, μια χαρά έπαιρναν βαθμούς από τη Δεκελείας διάφοροι αντίπαλοι, κανένα Άγιο Χώμα δεν την έσωσε (βλ. 1972-73 ρεκόρ Ν-Ι-Η εντός έδρας 10-4-3 ή 1983-84 10-3-2 αντίστοιχα). Αντιστρόφως, όταν το 2018 ευθυγραμμίστηκαν οι πλανήτες, η Ένωση του Μανόλο Χιμένεθ έκανε ρεκόρ Ν-Ι-Η 13-1-1 στο «κρύο» ΟΑΚΑ, με τη μοναδική ισοπαλία να έρχεται από διαιτητικό σφάλμα και τη μοναδική ήττα σε ματς κεκλεισμένων των θυρών.
 
Εν κατακλείδι, η ΑΕΚ κατέστησε τη Φιλαδέλφεια φόβητρο, όχι το αντίστροφο. Είναι ιστορικό κατάντημα να φέρεται η ομάδα να αποτελεί σήμερα μικρότερο «μέγεθος» από ένα πρόσωπο, όπως προαναφέρθηκε, ας μην την καταστήσουμε μικρότερο «μέγεθος» και από ένα οικοδόμημα. Το νέο γήπεδο αγωνιστικά ίσως αποσοβήσει την επανάληψη ενός Νατσούρα, ίσως «κλειδώσει» ένα-δύο ματς που στο ΟΑΚΑ θα «στράβωναν». Ως εκεί. Δεν μπορεί αυτό να εξασφαλίζεται εις το διηνεκές ανεξαρτήτων λοιπών παραγόντων. Όσο πιο νωρίς το εμπεδώσουμε αυτό, τόσο το καλύτερο. Αλλιώς, όπως μας έχει διδάξει και η ζωή, οι καλύτερες κηδείες είναι αυτές που γίνονται με πολύ κόσμο.

Συνεχίζεται.